Regulamin pracy to wewnętrzny akt prawny firmy, który ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz określa prawa i obowiązki zarówno pracodawcy, jak i pracowników.
Kto musi mieć regulamin pracy?
Pracodawcy zatrudniający co najmniej 50 pracowników: W przypadku, gdy firma nie jest objęta układem zbiorowym pracy, wprowadzenie regulaminu jest obowiązkowe od momentu zatrudnienia 50. pracownika.
Pracodawcy zatrudniający od 20 do 49 pracowników: Obowiązek powstaje, jeśli zakładowa organizacja związkowa złoży wniosek o utworzenie regulaminu.
Kto może, ale nie musi (lub jest zwolniony)
Pracodawcy zatrudniający mniej niż 20 pracowników: Wprowadzenie regulaminu jest dobrowolne, ale mimo to zalecane, aby uregulować zasady.
Firmy objęte układem zbiorowym pracy: Jeśli układ zbiorowy pracy reguluje te same kwestie, które są zawarte w regulaminie, nie ma potrzeby tworzenia osobnego dokumentu.
Co zawiera regulamin pracy?
Regulamin pracy musi określać m.in.:
Organizację pracy:
Systemy i rozkłady czasu pracy.
Godziny rozpoczynania i kończenia pracy.
Przerwy wliczane i niewliczane do czasu pracy.
Prawa i obowiązki:
Prawa i obowiązki pracodawcy oraz pracowników, w tym kwestie BHP.
Sposób potwierdzania przybycia i obecności w pracy, np. lista obecności lub system elektroniczny.
Zasady usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
Informacje o urlopach wypoczynkowych.
Zasady dotyczące równego traktowania i przeciwdziałania mobbingowi.
Inne:
Wymiar urlopu dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy.
Informacje o karach porządkowych.
Procedura wprowadzania regulaminu
Konsultacje: Pracodawca ustala treść regulaminu pracy. Jeżeli w firmie działa zakładowa organizacja związkowa, regulamin musi zostać z nią uzgodniony.
Brak związków: W firmach bez związków zawodowych pracodawca ustala regulamin samodzielnie.
Wejście w życie: Regulamin wchodzi w życie po upływie dwóch tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników w sposób przyjęty w danym zakładzie, np. poprzez wywieszenie na tablicy informacyjnej lub opublikowanie w intranecie.
Zapoznanie pracownika: Pracodawca ma obowiązek zapoznać pracownika z treścią regulaminu przed dopuszczeniem go do pracy. Pracownik musi pisemnie potwierdzić, że się zapoznał z dokumentem.
Podstawa prawna
Kodeks pracy (rozdział 4) reguluje kwestie związane z regulaminem pracy.
W przypadku luk w regulaminie pracy stosuje się przepisy Kodeksu pracy.
Zapisy regulaminu nie mogą być sprzeczne z przepisami prawa pracy. Wprowadzenie niezgodnego z prawem regulaminu może skutkować nałożeniem kary.
Czas pracy
Systemy i rozkłady czasu pracy, w tym informacje o pracy zmianowej, jeśli ma zastosowanie.
Pory rozpoczynania i kończenia pracy oraz ewentualnych przerw wliczanych i niewliczanych do czasu pracy.
Okresy wypoczynku dobowego i tygodniowego.
Zasady dotyczące pracy w niedziele i święta.
Prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników
Szczegółowe określenie obowiązków pracownika i pracodawcy.
Zasady dotyczące obecności w pracy, w tym sposób potwierdzania przybycia i obecności, oraz zasady usprawiedliwiania nieobecności.
Informacje na temat równego traktowania oraz przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji.
Obowiązki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) oraz ochrony przeciwpożarowej.
Kary porządkowe
Informacje o stosowaniu kar porządkowych (upomnienie, nagana, kara pieniężna) za naruszenie porządku i dyscypliny pracy, nieprzestrzeganie przepisów BHP i przeciwpożarowych, czy opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia.
Urlopy i nieobecności
Zasady udzielania urlopów, w tym urlopów bezpłatnych.
Informacje o urlopach przysługujących pracownikom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy.
Zasady usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
Pozostałe kwestie
Warunki przebywania na terenie zakładu pracy w czasie pracy i po jej zakończeniu.
Wyposażenie pracowników w odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej.
Zasady i warunki korzystania z pomieszczeń socjalnych.
Wymogi dotyczące postępowania w sprawach dotyczących skarg i wniosków.